Türkiye’de işsizlik, Fed’den faiz indirimi beklentisi, Çin’de deflasyon korkusu: Piyasalarda neler oluyor?

Investing.com – Piyasalar, bu haftaki kritik Fed toplantısına hazırlanıyor. Fed Başkanı Jerome Powell’ın yorumları, ABD Merkez Bankasının gelecekteki olası faiz indirimlerine ilişkin beklentilerde önemli bir rol oynayacak. Öte yandan Cigna’nın (CI), rakibi Humana (HUM) ile birleşme görüşmelerini sonlandırdığı ve 140 milyar dolarlık bir sigorta devi yaratacak bir anlaşmadan vazgeçtiği bildirildi. Yurt içinde işsizlik oranı %8,5’e geriledi.

1. Vadeli işlemler çoğunlukla yatay seyirde

Yatırımcılar, haftanın ilerleyen günlerindeki Fed toplantısını beklerken ABD hisse senedi vadeli işlemleri büyük ölçüde durgun seyretti.

Dow ve S&P büyük ölçüde değişmezken Nasdaq 100 %0,1 değer kaybetti.

Hem gösterge S&P 500 hem de teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite, önceki seansta 2022 başından bu yana en yüksek kapanış seviyelerini kaydederken 30 hisseli Dow Jones Industrial Average, art arda altıncı haftalık kazancını elde etti. Bu, 2019’dan bu yana en uzun pozitif hafta serisi.

Cuma günü açıklanan istihdam verileri, Fed’in ABD ekonomisi için “yumuşak iniş” olarak adlandırılan bir süreci başlatabileceğine dair umutları artırdı. Bu senaryoda Merkez Bankasının, borçlanma maliyetlerini yirmi yılın en yüksek seviyelerine çıkaran agresif faiz artışları dizisi, daha geniş bir ekonomik erimeyi tetiklemeden, yükselen enflasyonu bastırmayı başaracaktır.

Rakamlar, tarım dışı istihdamın Kasım ayında beklenenden daha fazla arttığını, ortalama saatlik kazanç artışının aylık bazda yükseldiğini ve işsizlik oranının düştüğünü gösterdi. Rakamlar, ücretleri ve enflasyonu yukarı çekebilecek dirençli bir iş gücü piyasasına işaret etse de daha çok, Fed’in sıkılaştırma döngüsünün, dünyanın en büyük ekonomisini resesyona sürüklemeyebileceğine dair bir sinyal olarak yorumlandı.

2. Goldman 2024’te iki Fed faiz indirimi öngörüyor

Goldman Sachs analistleri, Fed politikacılarının gelecek yılın sonuna kadar faiz oranlarını iki kez düşüreceğini düşünüyor. Analistler, ilk indirim için tahmin ettikleri tarihi üçüncü çeyrek olarak değiştirdi.

Aracı kurum, müşterilerine gönderdiği 10 Aralık tarihli bir notta, “daha iyi enflasyon haberlerine” atıfta bulunarak indirimlerin artık “biraz daha erken gelebileceğini” söyledi. Goldman, daha önce ilk kesintinin önümüzdeki Aralık ayında yapılacağını tahmin etmişti.

Investing.com’un Fed Faiz Görüntüleme Aracına göre geçen haftaki istihdam verileri ve Ekim ayında temel fiyat artışlarında son iki yılın en yavaş yıllık artışını gösteren diğer rakamların ardından piyasalar, şu anda borçlanma maliyetlerinde mevcut %5,25 ila %5,50 aralığından Mayıs ayında çeyrek puanlık bir düşüş olasılığını yaklaşık %50 olarak fiyatlıyor. Fed’in Mart toplantısında faiz indirimine gitme olasılığı, bir önceki haftaki %53 seviyesinden %43’ün biraz altına geriledi.

Federal Açık Piyasa Komitesinin 2023 yılının son toplantısının ardından Çarşamba günü faizleri sabit tuttuğunu açıklaması bekleniyor. Gelecekteki faiz indirimleri için bir takvim belirleme baskısıyla karşı karşıya olan Fed Başkanı Jerome Powell’ın yorumları odak noktasında olacak. Fed’in yalnızca “dikkatli” hareket edeceğini vurgulayan Powell’ın, bankaya, gelecek kararlarında biraz esneklik sağlamaya çalışması bekleniyor.

3. Cigna, Humana ile birleşme planlarından vazgeçti

Basında çıkan haberlere göre ABD’li sağlık sigortacısı Cigna, rakibi Humana’yı satın alma girişimini sonlandırarak 140 milyar doların üzerinde bir sigorta devi yaratacak anlaşmanın fişini çekti.

Haberlerde Cigna ve Humana’nın, finansal düzenlemeler üzerinde anlaşamadığı belirtilirken birleşmenin yaratacağı yoğun düzenleyici denetim konusunda da endişeler dile getirildi. Rekabet kurumları, geçmişte ABD sağlık sigortası sektörünü birleştirmeye yönelik benzer hamleleri durdurmuştu.

Sona eren görüşmeler, Connecticut merkezli Cigna’nın 10 milyar dolarlık ek hisse geri alımı yapmayı hedeflediğini duyurduğu bir döneme denk geldi. Yönetim Kurulu Başkanı David Cordani, yaptığı açıklamada, şirket hisselerinin “değerinin epey altında olduğunu ve geri alımların değer artırıcı bir sermaye dağıtımını temsil ettiğini” savundu.

Cigna hisseleri ABD’de piyasa öncesi işlemlerde yükseldi.

4. Çin hisseleri deflasyon endişeleri üzerine karışık seyretti

Çin’in birinci sınıf Shanghai Shenzhen CSI 300 endeksi, 2019 başından bu yana en zayıf seviyesine ulaştıktan sonra %0,6 yükseldi. Shanghai Composite de artış yaşarken Hong Kong’un Hang Seng endeksi %0,9 geriledi.

Hafta sonu açıklanan veriler, Çin’de tüketici fiyatlarının Kasım ayında son üç yılın en hızlı düşüşünü yaşadığını ve özellikle gıda maliyetlerindeki düşüşten etkilendiğini gösterdi. Üretici fiyatları da üst üste 14. ay düşüş yaşadı.

Veriler, Pekin likidite önlemlerine devam etmesine rağmen, Çin’in harcamalarındaki salgın sonrası toparlanmanın durgun kaldığını gösterdi ki bu da dünyanın ikinci büyük ekonomisi için kötü bir işaret. Çin’in iki ay üst üste deflasyonist bölgede yer alması, önümüzdeki aylarda büyümede çok az bir toparlanmanın habercisi.

Yetkililer hem mali hem de parasal destek sağlamak için daha fazlasını yapma sözü verirken Çin lideri Xi Jinping, son günlerde ülkenin toparlanmasının artık “kritik bir aşamada” olduğu uyarısında bulundu.

5. Fed toplantısı öncesinde petrol fiyatları düştü

Petrol fiyatları, Fed toplantısı öncesinde yatırımcıların temkinliliğinin bir işareti olarak hafif düştü.

Şubat vadeli Brent %0,3 düşüşle 75,59 dolardan işlem görürken WTI %0,4 düşüşle 71,17 dolara geriledi.

OPEC+’nın hayal kırıklığı yaratan üretim kesintilerinin ardından ham petrol fiyatları üst üste yedi haftalık kayıplar yaşarken en büyük ithalatçı Çin’den gelen zayıf ekonomik veriler de talebe ilişkin endişeleri artırdı.

Ancak Cuma günü açıklanan güçlü ABD tarım dışı istihdam verisi, dünyanın en büyük yakıt ithalatçısı olan ülkede, ham petrol talebinin görünümüne ilişkin iyimserlik yarattı.

6. Yurt içinde işsizlik oranı geriledi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekim ayı işsizlik rakamlarını açıkladı.

TÜİK’in açıklamasına göre 15 yaş ve üzeri kişilerde işsizlik oranı %8,5 seviyesine gerileyerek 2 milyon 961 bin kişiye düştü. Bir önceki aya göre 163 bin kişi azalış meydana geldi.

Erkeklerde işsizlik oranı %7, kadınlarda ise %11,3 olarak kaydedildi. İstihdam edilenlerin sayısı da Ekim ayında 31 milyon 835 bin kişi oldu. Bu rakam, bir önceki aya göre 246 bin kişi artışı temsil ediyor.

İstihdam oranı %48,5’e yükselirken bu oranın erkeklerde %65,8, kadınlarda ise %31,6 düzeyinde gerçekleştiği belirlendi. Mevsim etkisinden arındırılmış iş gücüne katılma oranı %53,1 olarak hesaplandı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi ise 44 saat olarak belirlendi.