Türkiye GSYİH büyümesi, OPEC+ toplantısı, ABD PCE verisi: Piyasalarda neler oluyor?

Investing.com – ABD’deki başlıca hisse senedi endeksleri, Kasım ayının son işlem gününe girerken geçen yıldan bu yana en iyi aylarını geçirme yolunda ilerliyor. Yatırımcılar, merkez bankasının gelecekteki politik planlarını anlamaya çalışırken piyasalar da Fed’in tercih ettiği enflasyon göstergesini bekliyor. Öte yandan Microsoft (MSFT) ünlü yapay zeka girişiminde günlerce süren kargaşanın ardından OpenAI yönetim kurulunda bir pozisyon almaya hazırlanıyor. Türkiye üçüncü çeyrekte önemli bir büyüme kaydetti.

1. Vadeli işlemler Kasım ayının son seansı öncesinde yükselişe geçti

Yatırımcılar hisse senetleri için büyük ölçüde olumlu geçen Kasım ayının son işlem gününe hazırlanırken ABD hisse senedi vadeli işlemleri yükselişe geçti.

Dow %0,4, S&P 500 %0,1 ve Nasdaq 100 %0,2 değer kazandı.

Ana endeksler dün karışık seyretse de bu ayı yeşil renkte bitirme yolunda ilerliyor.

Son veriler, ABD’de enflasyonun yavaşlayabileceğine dair umutları artırdı ve Fed’in, yakında faizleri yirmi yılın en yüksek seviyelerinden aşağı çekmeye başlayabileceği beklentilerini körükledi. Fiyatlarla ters orantılı hareket eden Hazine tahvil getirileri düşerken hisse senetleri yükselişe geçti.

Kasım ayının son seansına girerken gösterge S&P 500 %8,5 ve teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite neredeyse %11 artış göstererek her ikisini de Temmuz 2022’den bu yana en iyi aylık performanslarını sergileme yoluna soktu. 30 hisseden oluşan Dow Jones Industrial Average ise %7,2’lik bir artışla geçen yılın Ekim ayından bu yana en iyi ayını geçirme yolunda ilerliyor.

2. PCE verisi bekleniyor

Yatırımcılar, bugün açıklanacak olan Fed’in tercih ettiği enflasyon ölçütü kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endeksinin Ekim ayı verilerine odaklanacak.

Ekonomistler bu ay için yıllık bazda %3’lük bir artış bekliyor ki bu da Eylül ayındaki %3,4’lük artışa kıyasla bir yavaşlama anlamına geliyor. Aylık bazda ise göstergenin %0,1’e yavaşladığı düşünülüyor. Gıda ve yakıt gibi volatil kalemleri dışarıda bırakan çekirdek verinin ise yıllık olarak %3,5, aylık bazda %0,2 olacağı tahmin ediliyor.

ING analistleri müşterilerine gönderdikleri bir notta, “Bugünkü seans […] tamamen enflasyonla ilgili olacak.” dedi.

Veriler, Fed yetkililerinin önümüzdeki aylarda faiz oranlarını nasıl ayarlayacağını belirlemeye yardımcı olabilir. Merkez Bankasının, gelecek ayki toplantısında faiz oranlarını %5,25 ila %5,50 aralığında bırakacağı tahmin ediliyor ancak bazı politika yapıcılar, yakında bu benzeri görülmemiş derecede sıkı para politikası duruşundan uzaklaşılabileceğini ima etti.

Bu hafta başında Fed Başkanı Christopher Waller, tipik bir şahin ses olarak enflasyonun “birkaç ay daha” yavaşlamaya devam etmesi halinde “politika faizini düşürmeye başlayabileceğimizi” öne sürdü. Bu yorumlar, Fed’in faiz oranlarını gelecek yıl Mayıs ayı gibi erken bir tarihte düşürebileceği yönündeki beklentileri güçlendirdi.

3. Microsoft OpenAI’da yönetim kurulu koltuğuna oturacak

Koltuğuna geri dönen İcra Kurulu Başkanı Sam Altman‘a göre Microsoft, OpenAI’ın yönetim kurulunda yer alacak.

Altman, OpenAI’ın web sitesindeki bir blog yazısında, OpenAI’ın önemli bir yatırımcısı olan teknoloji devinin, yapay zeka girişiminin yenilenen yönetim kurulunda oy hakkı olmayan bir gözlemci olacağını ve ilk etapta Başkan Bret Taylor, eski ABD Hazine Bakanı Larry Summers ve Quora CEO’su Adam D’Angelo‘nun yer alacağını söyledi. Microsoft’un yönetim kuruluna kimi atayacağı hemen belli olmadı.

D’Angelo, OpenAI’ın önceki yönetim kurulundan kalan tek üye ve bu ayın başlarında Altman’ı CEO’luktan alma yönündeki ani kararı, OpenAI çalışanları ve destekçileri arasında öfkeye yol açtı.

Bu arada yapay zekanın kullanımı konusundaki tartışmalarda önde gelen isimlerden biri olarak tanınan Altman, çok popüler yapay zeka sohbet robotu ChatGPT’nin yapımcısının başına geri dönüyor. Altman’ın ani ayrılışının ardından kendisine Microsoft’ta bir rol teklif edilmişti, tıpkı Altman’la dayanışma içinde istifa eden kurucu ortak Greg Brockman’a olduğu gibi.

Altman, “Microsoft ile ortaklık kurarak doğru bir seçim yaptığımız açık ve yeni yönetim kurulumuzda onların oy hakkı olmayan bir gözlemci olarak yer alacak olmasından heyecan duyuyorum.” dedi.

4. Çin’de üretim faaliyetleri daralıyor

Çin’in imalat faaliyeti, yavaşlayan yurt dışı talebinden kaynaklı rüzgarların artmasıyla Kasım ayında üst üste ikinci kez daraldı.

Ulusal İstatistik Bürosunun verilerine göre resmi imalat satın alma yöneticileri endeksi (PMI), Kasım ayında 49,4 olarak gerçekleşti. Bu rakam 49,7 olan beklentilerden daha zayıf olurken bir önceki ay gelen 49,5 puana göre daraldı.

50’nin altındaki değerler daralmaya işaret ederken Çin’in imalat PMI değeri, 2023’te şimdiye kadarki 11 ayın altısında daralmış oldu.

Çin’de imalat dışı PMI, Kasım ayında 50,2 seviyesinde gerçekleşerek 51,1 olan beklentileri karşılayamadı ve Ekim ayındaki 50,6 seviyesinden düştü.

Rakamlar, Pekin’in salgın sonrası durgun toparlanmayı desteklemek amacıyla yaptığı likidite enjeksiyonlarına rağmen dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde zayıflık olduğuna işaret ediyor. Yatırımcılar şimdi Çinli yetkililerden büyümeyi artırmak için daha hedefli mali önlemler talep ediyor.

5. OPEC+ toplantısı yaklaşırken petrol fiyatları yükseliyor

Yatırımcıların, daha önce ertelenen OPEC+ toplantısını ve beklenenden daha zayıf gelen Çin fabrika faaliyet verilerini değerlendirmesiyle petrol fiyatları yükseldi.

WTI %0,9 artışla 78,58 dolardan işlem görürken Brent %0,9 artışla 83,62 dolara yükseldi.

OPEC+ bugün bir araya geliyor. Üyeler arasında üretim hedefleri konusunda yaşanan anlaşmazlıkların ardından toplantı, Pazar gününe ertelenmiş olsa da piyasalar ek üretim kesintilerine ilişkin haber beklemeye devam ediyor.

Dünyanın en büyük petrol ithalatçısı Çin’de büyümenin yavaşladığına dair işaretler, kazançları sınırlarken ABD ham petrol stokları, 24 Kasım haftasında 1,6 milyon varil ile beklenmedik bir artış kaydetti.

6. Türkiye’nin büyüme verisi açıklandı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılının üçüncü çeyreğine ilişkin büyüme verilerini açıkladı.

TÜİK’e göre Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) üçüncü çeyrekte %5,9 artarak önemli bir büyüme kaydetti.

Sektörel bazda incelendiğinde; inşaat %8,1, sanayi %5,7, finans ve sigorta faaliyetleri %5,1, hizmetler %4,3 artış gösterirken kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %3,6, gayrimenkul faaliyetleri %2,7, diğer hizmet faaliyetleri %2,2, bilgi ve iletişim faaliyetleri %1,7 oranında büyüdü.

Tarım sektörü %0,3 artarken mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %2,5 azaldı. Ürün üzerindeki vergiler ve eksi sübvansiyonlar ise %16,5 arttı.